انواع فواصل موسیقی

اختلاف زیر و بمی بین دو صدا را در موسیقی فاصله میگویند.
فواصل موسیقی دو نت پی درپی را متصل و غیر آن را منفصل گویند.
بعضی از فاصله های متصل که به هم نزدیک ترند نیم پرده و آنهائی که دور ترند پرده نامیده می شوند.
فواصل موسیقی را همیشه بالا رونده حساب می کنند.
هر فاصله به نام شماره نت های تشکیل دهنده آن نامیده می شود.
تعداد فاصله های میانی هر فاصله همیشه یکی کمتر از شماره نام آن است.
علامتهای تغییر دهنده علامتهائی هستند که قبل از نت ها قرار گرفته و صدای آنها را به اندازه نیم پرده یا دو نیم پرده کروماتیک بالا یا پایین می برد .
در زیر با انواع فواصل موسیقی اشنا میشوید.

دیز (#) صدای نت بدون علامت را نیم پرده کروماتیک بالا می برد .
بمل (b) صدای نت بدون علامت را نیم پرده کروماتیک پایین می برد .
دوبل دیز (×) صدای نت بدون علامت را دو نیم پرده کروماتیک بالا میبرد .
دوبل بمل (bb) صدای نت بدون علامت را دو نیم پرده کروماتیک پایین می برد .

بکار صدای نت های با علامت یعنی تغییریافته بوسیله دیز وبمل و دوبل بمل را به حالت اصلی بر می گرداند.
نیم پرده دیاتونیک و کروماتیک دو نت که هم اسم نبوده و نیم پرده فاصله داشته باشند، نیم پرده دیاتونیک میگویند.
دو نت که هم اسم بوده ونیم پرده فاصله داشته باشند، نیم پرده کروماتیک نامیده می شوند.
هر پرده از یک نیم پرده کروماتیک (۵کما) ویک نیم پرده دیاتونیک (۴کما) یا بعکس تشکیل شده است.
هر کما معادل ۹/۱ پرده است، بنابراین ۹کما تشکیل یک پرده میدهد

نت های مترادف (آنارمونیک):

دو نت که هم اسم نبوده ولی صدایشان یکی باشد، مترادف یا آنارمونیک نامیده میشوند.
اگر نت بم یک فاصله را نیم پرده کروماتیک پایین یا نت زیر را نیم پرده کروماتیک بالا ببریم فاصله دورترمیشود ، ولی تعداد فاصله های میانی آن ثابت می ماند.

اگر نت بم یک فاصله را نیم پرده کروماتیک بالا یا نت زیر را نیم پرده کروماتیک پایین بیاوریم فاصله نزدیک تر می شود،
ولی باز هم تعداد فاصله های میانی آن ثابت می ماند.

بنابراین،اگرازفاصله بزرگ نیم پرده کروماتیک کسرشودبه فاصله کوچک تبدیل می شود.
اگرازفاصله کوچک ودرست نیم پرده کروماتیک کسرشودبه فاصله کاسته تبدیل می شود.
اگربه فاصله بزرگ ودرست نیم پرده کروماتیک اضافه شودبه فاصله افزوده می شود.
اگربه فاصله افزوده نیم پردهکروماتیک اضافه شود به فاصله افزوده ترتبدیل میشود.
اگرازفاصله کاسته نیم پرده کروماتیک کسرشودبه فاصله کاسته تر تبدیل می شود.

معکوس انواع فواصل موسیقی :

اگرنت بم یک فاصله رایک اکتاو بالاببریم وبعدازنت زیر قراردهیم ویااگرنت زیر یک فاصله رایک اکتاو پایین بیاوریم و قبل ازنت بم قراردهیم،فاصله معکوس می شود.
چون شماره فواصل موسیقی ومعکوس آن عدد ۹ رابه وجود می آورد،
بنابر این برای پیدا کردن معکوس هرفاصله کافی است که شماره آن را ازعدد ۹ کم کنیم.
ضمنا معکوس فاصله های درست همیشه درست است ومعکوس فاصله های بزرگ همیشه کوچک است وبه عکس.
ومعکوس فاصله های کاسته همیشه افزوده است وبعکس.
ومعکوس فاصله های افزوده تر همیشه کاسته تر است وبه عکس .

انواع فواصل موسیقی نغمگی (ملودیک) وهماهنگ (هارمونیک):

دوصدای فاصله اگر پی در پی شنیده شوند فاصله را ملودیک و اگر با هم شنیده شوند فاصله را هارمونیک گویند.

انواع فواصل موسیقی مطبوع و نامطبوع :

فواصل موسیقی یکُم درست و پنجم درست و هشتم درست را مطبوع کامل
و فواصل موسیقی سوم بزرگ و سوم کوچک وششم بزرگ وششم کوچک را مطبوع غیر کامل
و فاصله چهارم درست را مطبوع مشترک و پنجم کاسته چهارم افزوده را نا مطبوع جاذب وبقیه فاصله ها را نامطبوع گویند.

انواع فاصله های ساده :

فواصل موسیقی هستند که حدود آنها ازیک اکتاو تجاوز نکند .

انواع فاصله های ترکیبی :

هر فاصله که از اکتاو تجاوز کند ترکیبی نام دارد.
برای ترکیبی کردن یک فاصله ساده کافی است که نت زیر آن را یک یا چند اکتاو بالا یا نت بم آن رایک یا چند اکتاو پائین ببریم .
کیفیت فاصله های ساده در ترکیبی آنها عوض نمی شود ،
یعنی فاصله های درست در ترکیبی درست وفاصله های بزرگ در ترکیبی بزرگ و کوچک در ترکیبی کوچک خواهد بود.
فاصله ترکیبی همیشه از اضافه کردن یک یا چند عدد ۷ به فاصله ساده آن بدست می آید.
مثلا اگر فاصله سوم بزرگ را به اندازه یک اکتاو دورکنیم فاصله دهم بزرگ ،واگر به اندازه دو اکتاو دور کنیم فاصله بزرگ حاصل میشود .